Een 49-jarige man uit Den Haag staat terecht voor een fataal ongeluk op de A16 bij Hendrik-Ido-Ambacht. Niet omdat hij te hard reed, maar juist te langzaam. Volgens het Openbaar Ministerie liet hij zijn auto op de snelweg nagenoeg stilvallen en creëerde zo een gevaarlijke situatie. Een kind van vijftien maanden kwam daarbij om het leven.
Het ongeluk doet zich voor in januari 2020. De Hagenaar heeft die dag voor 4.750 euro een Ford E-150 gekocht bij een autobedrijf in Brabant. Onderweg constateert hij een storing. “De motor viel uit. Ik raakte in shock en ik kon niets doen. Het stuur blokkeerde en ik kon niet naar de vluchtstrook.”
Snelheid berekend
De voorzitter van de rechtbank onderbreekt hem direct. “Ik weet iets van auto’s en dit gaan we niet hebben. De stuurbekrachtiging kan uitvallen als de motor afslaat, maar u kunt nog altijd sturen, zij het een stuk zwaarder.” Maar de verdachte houdt vol: plotseling deed niets het meer.
De recherche heeft aan de hand van zijn telefoongegevens berekend wat de snelheden zijn geweest van de auto. In twee minuten tijd zakt het van 100 kilometer naar 6 kilometer per uur. Als de auto bijna tot stilstand is gekomen, rijdt een bestelbusje achterop. In het kinderzitje in de bestelbus zit Joël van ’t Hof. Door de botsing overlijdt hij kort erna in het ziekenhuis.
“Dat rapport van de politie klopt niet”, zegt de verdachte, die tijdens de zitting een geagiteerde indruk maakt. “De motor viel slechts een paar seconden voor het ongeluk uit.” Opmerkelijk is dat de man bij de politie nog heeft verklaard dat de motor niet was uitgevallen, maar dat zou verkeerd zijn opgeschreven, zegt hij nu.
Geconstateerd is dat de bestuurder kort voor de botsing zat te bellen met het garagebedrijf waar hij de auto had gekocht. Ook dat wordt hem door het OM verweten: door niet handsfree te telefoneren, heeft hij niet goed opgelet.
APK
Technisch onderzoek aan de Ford E-150 uit 1995 heeft uitgewezen dat de wagen tal van gebreken vertoonde en nooit goedgekeurd had mogen worden. Daarom staan niet alleen de bestuurder van de gekochte auto terecht, maar ook de APK-keuringsmeester en het autobedrijf dat de wagen heeft geleverd.
De eigenaresse van het bedrijf staat later terecht. De keurmeester ontkent dat hij een vals APK-rapport heeft opgesteld: punt voor punt loopt hij de geconstateerde gebreken na. Hoe zit het bijvoorbeeld met de scheur in de vulslang van de LPG-tank? “Dat waren haarscheurtjes, daar wordt een auto niet op afgekeurd. Dat gat kan komen door de botsing.”
Het is in grote lijnen zijn verhaal: gebreken kunnen het gevolg zijn van de botsing óf het is een kwestie van interpretatie, waarbij de technicus die door het OM is geraadpleegd te streng is geweest. “Geen van de punten die hij noemt, is van invloed geweest op het ongeluk.”
Oorzaak
De vraag is dan ook wat door het OM als oorzaak wordt gezien van het fatale ongeluk: het rijgedrag van de Ford-bestuurder, de defecten van de auto of een combinatie van meerdere factoren? Het OM gaat voor beide: “De bestuurder had ruim de tijd om naar de vluchtstrook te gaan en zat in plaats daarvan te bellen. Hij creëerde een onveilige verkeerssituatie waardoor Joël is overleden. De keurmeester had deze auto nooit de weg op mogen sturen. De gescheurde vulhals was mogelijk de oorzaak waardoor de auto is stilgevallen en de levensgevaarlijke situatie ontstond.”
Tegen beiden wordt een half jaar cel geëist. De bestuurder zou een rijontzegging van dertig maanden moeten krijgen, de keurmeester zou twee jaar lang zijn beroep niet moeten kunnen uitoefenen, zegt het OM.
Naar elkaar wijzen
De advocaten wijzen ieder naar de andere verdachte: “Deze auto had nooit de weg op gemogen” zegt de een, “Meneer had alle gelegenheid naar de vluchtstrook te gaan” zegt de ander.
Advocaat Poort, die de APK-keurmeester bijstaat, zegt dat de precieze oorzaak van het ongeluk niet bekend is, nu er zoveel factoren een rol spelen. Hij werpt ook de pijnlijke vraag op of de vader van Joël, die het bestelbusje bestuurde, een aandeel heeft gehad. “Als een auto voor je stilvalt, dan zie je dat. Met tegenzin stel ik hier dat de bestuurder niet de hele tijd voor zich heeft gekeken, anders had hij wel op tijd geremd.”
De ouders van Joël, die schuin achter de advocaat zitten, horen het hoofdschuddend aan. De moeder leest een slachtofferverklaring voor en richt zich tot beide verdachten. “Zijn jullie trots op de auto die jullie gekocht of gekeurd hebben? Diezelfde auto heeft ons leven geruïneerd. Jullie hebben totaal geen berouw getoond. Alsof het leven van ons zoontje niks waard is.”
‘Papa’
Ze beschrijft de laatste momenten van Joël. “Zijn vader stond eerst nog oog in oog met zijn zoontje, dat zijn hand vastpakte, ‘papa’ zei en daarna voor altijd zijn ogen sloot.” Ze betreurt het dat de zaak zo lang heeft geduurd, 3,5 jaar. “We zijn van het kastje naar de muur gestuurd en moesten zelf contact opnemen met het OM om te horen of er nog wat ging gebeuren.”
De officier van justitie zegt dat de zaak onder meer lang heeft geduurd vanwege de complexiteit en het gebrek aan zittingsruimte op de rechtbank. Ze heeft bij haar strafeisen een korting van 15 procent toegepast vanwege de overschrijding van de termijn. De rechter in Rotterdam doet op 7 mei uitspraak.
